Ớt là cây rau quan trọng và sử dụng phổ biến trên thế giới. Trong ớt chứa cá loại vitamin A, C, D, các chất khoáng Ca, Fe, Na, P, S và một số loại axit amin, ngoài ra trong ớt còn chứa protein và chất béo. Gần đây ớt trở thành một mặt hàng có giá trị kinh tế vì ớt không chỉ là gia vị tươi mà còn được sử dụng trong công nghiệp chế biến thực phẩm và dược liệu để bào chế các thuốc trị ngoại khoa như phong thấp, nhức mỏi, cảm lạnh hay nội khoa (thương hàn, cảm phổi, thiên thời…) nhờ chất capsaicine chứa trong quả ớt.
Ở nước ta, ớt là một loại rau gia vị có giá trị kinh tế cao, được trồng rộng rãi trong cả nước.
Đang xem: Cách chăm sóc ớt
Tuy nhiên việc canh tác ớt chưa được quan tâm, phần lớn canh tác lẻ tẻ, không đầu tư thâm canh cao nên năng suất thấp, thường chỉ đạt 800-1.000kg ớt tươi /1.000m2. Do vậy, để tăng năng suấtcây ớt, ngoài các yếu tố như giống, thời tiết khi hậu…, nhà nông cần nắm vững kỹ thuật bón phân.
Hình 1: Vườn ớt
Giống
Hiện nay giống ớt được trồng phổ biến: Ớt Sừng Trâu, Chỉ Thiên, ớt Búng, ớt Hiểm… Tuy nhiên để cho năng suất cao thì giống phải có tính thích nghi cao với từng mùa vụ. Hiện nay, vụ Hè Thu có thể chọn giống ớt lai Hai mũi tên đỏ số 207, giống CN 225 đề kháng khá tốt với bệnh thán thư – nổ trái, vụ Đông Xuân có thể chọn giống P22, P34 vỏ trái dầy, màu đẹp, năng suất 10 – 15 tấn/ha tùy vùng đất, tùy điều kiện canh tác.
Mùa vụ
Ớt có thể trồng quanh năm ở những nơi có điều kiện thuận lợi, nhiệt độ thích hợp là từ 18 – 30oC. Nhiệt độ cao trên 32oC và thấp dưới 15oC cây tăng trưởng kém và ra hoa dễ rụng nụ. Ớt có thể trồng 3 vụ trên 1 năm:
Vụ sớm: gieo hạt từ tháng 8 – 9, thu hoạch từ tháng 12 – 1 dương lịch.Vụ Đông Xuân (vụ chính): gieo hạt từ tháng 10 – 11, thu hoạch từ tháng 2 – 3 dương lịch.Vụ Hè Thu: gieo hạt từ tháng 4 – 5, thu hoạch từ tháng 8 – 9 dương lịch.Kỹ thuật trồng và chăm sócChuẩn bị đất
Một số sâu bệnh hại nghiêm trọng như bệnh thán thư, rụng lá chân,… thường xuất phát từ đất và nguồn nước tưới, vì vậy khử trùng đất là khâu rất quan trọng.
Đất: trước khi trồng cần lật lớp đất mặt phơi ải trước 20 – 30 ngày càng tốt. Trước khi bón lót 15 – 20 ngày nhà vườn nên sử dụng 500 kg vôi bột + 2 kg BASUDIN trộn đều rải cho 10.000 m2 (1 ha) để khử trùng đất, tăng độ pH, phòng trừ kiến, sâu đất phá hoại. Nếu trồng trên ruộng thấp thì trước khi trồng nên cho nước vào ngập ruộng 10 cm, rải 1.000 kg vôi cho 10.000m2 (1 ha), ngâm 7 – 10 ngày thì tháo nước và tiến hành lên liếp.
Sau khi rải vôi 10 ngày sử dụng phân nhập khẩu Mỹ Zap với liều lượng 1 lít Zap pha với 2000 lít nước phun cho 5000m2 (2 lít/ha) để giải độc đất, hạn chế và kiểm soát nấm bệnh, tuyến trùng sử dụng khi đất đủ ẩm.
Hệ rễ cọc của cây ớt kém phát triển, nhưng hệ rễ bàng phát triển mạnh hơn nên ớt chịu hạn tốt hơn chịu ngập với yêu cầu đất trồng ớt không chua, cơ cấu đất thoáng xốp, thoát nước tốt. vì vậy đối với những ruộng thấp thì phải lên luống. Lên luống cao 20 cm và rộng 1m.
Gieo và trồngXử lý hạt ớt bằng nước ấm 3 sôi 2 lạnh (53oC) trong 30 phút, hong khô dưới ánh nắng mặt trời, gieo hạt vào bầu đã được xử lý thuốc để ngăn ngừa nấm bệnh, sâu hại tấn công.Trồng: Khi cây có 5 – 6 lá thật thì chuyển cây con ra trồng. Nên trồng vào sáng sớm hoặc chiều mát.Khoảng cách trồng: tùy từng giống nhưng thường trồng theo khoảng cách:Trồng hàng đơn: Cây cách cây 40 cm.Trồng hàng đôi: Cây cách cây 40 cm, hàng cách hàng 50 cm.
Xem thêm: Cách Chế Biến Ốc Sên – Ăn Ốc Sên: Nên Hay Không
Nên phủ bạt trước khi đặt cây để hạn chế sâu bệnh, cỏ dại và giữ kết cấu đất luôn tơi xốp cho rễ mọc khỏe về sau.
Hình 2: Hạt giống ớt Hình 3: Gieo hạt giống ớt
Hình 4: Cây ớt 5-6 lá thật Hình 5: Ớt được lên luống và màng phủ
Chăm sócTưới tiêu: Mùa mưa cần đảm bảo thoát nước tốt, mùa nắng phải tưới nước đầy đủ. Tưới rãnh (tưới thấm) là phương pháp tốt nhất, tiết kiệm nước, không văng đất lên lá, giữ ẩm lâu, tăng hiệu quả sử dụng phân bón. Mùa mưa cần chú ý thoát nước tốt.
Hình 6: Tưới nước cho ớt
Chú ý: Khi trên ruộng có cây bị bệnh do các tác nhân gây bệnh ở trong đất thì hạn chế phương pháp tưới này mà chuyển sang tưới hốc, tưới nhỏ giọt hoặc tưới phun và giảm tổi đa lượng nước tưới. Trong thời gian cây ra hoa và kết trái cần cung cấp đủ nước để ngăn ngừa rụng bông rụng trái. Tưới quá ẩm hay để quá khô hạn dễ xảy ra các trường hợp sau:
Rụng hoa, rụng tráiCây phát triển kémGiảm số bông, giảm chất lượng trái, năng suất thấpTỉa nhánh: Tỉa bỏ các cành, lá dưới điểm phân cành để cây ớt phân tán rộng và gốc được thông thoáng,hạn chế sâu bệnh phát triển – cho năng suất cao.Nên tỉa cành lúc nắng ráo. Nên tỉa bỏ tất cả những cành mọc phía dưới chảng ba, tạo điều kiện thông thoáng, đủ ánh sáng bên dưới tán cây để hạn chế mầm bệnh tấn công. Khi có cành, lá, trái bị sâu bệnh xâm nhiễm cũng nên mạnh dạn cắt bỏ và đem ra khỏi ruộng thiêu huỷ để tránh lây lan.
Hình 7: Tỉa lá cành cho ớt
Làm giàn: Giàn được làm bằng cây hay dây ni lông. Giàn giữ cho cây đứng vững, dễ thu trái, kéo dài thời gian thu hoạch, hạn chế trái bị sâu bệnh do đỗ ngã. Mỗi hàng ớt cắm 2 trụ cây lớn ở 2 đầu, dùng dây căng dọc theo hàng ớt nối với 2 trụ cây, khi cây ớt cao tới đâu căng dây tới đó để giữ cây đứng thẳng.
Hình 8: Làm giàn buộc dây cho ớt
Cây ớt mang nhiều trái gặp gió mạnh dễ đổ ngã, nên cắm le (cây le dài khoảng 1m) chống đỡ, mỗi cây ớt cắm một cây le, cắm xiên buộc vào thân chính, có thể dùng dây nylon giăng dọc theo hàng để đỡ cành mang trái, hạn chế cành bị gãy khi mang trái nặng.
Bón phân
Ớt trồng 1 lần, thu hoạch nhiều lần. Sức sinh trưởng nhanh, trong thời gian ngắn có thể cho khối lượng thân lá và hoa quả nhiều nhưng dễ nhiễm sâu bệnh, đặc biệt là bệnh thán thư.
Do vậy, trồng ớt yêu cầu dinh dưỡng đầy đủ và cân đối nhất là các dinh dưỡng trung, vi lượng. Kinh nghiệm cho thấy bón nhiều phân gà cho ớt không chỉ ít sâu bệnh mà nhiều quả, mã quả đẹp và ăn rất cay.
Xem thêm: Top Những Món Ăn Đường Phố Ngon Nhất Thế Giới Khiến Du Khách “Chảy Nước Miếng”
Bón lótBón thúcBón theo hệ thống tưới thông thường
Chia làm 5 lần bón để cung cấp dinh dưỡng cho cây ở các thời kỳ sinh trưởng khác nhau:
Đối với bón phân theo hệ thống tưới nhỏ giọt thì lượng phân bón cũng chia làm 5 lần như bón thông thường nhưng phân bón được pha loãng và bón theo hệ thống tưới mỗi ngày. Do lượng phân bón được cung cấp mỗi ngày, mặt khác dòng phân dùng để bón cùng hệ thống tưới nhỏ giọt có bổ sung các chất dễ hòa tan và hấp thu nên bộ rễ không bị quá tải mà có thể hấp thu hết hoàn toàn lượng phân bón, vì vậy khi sử dụng hệ thống bón tưới nhỏ giọt thì hàm lượng phân bón sẽ giảm đi từ 20 – 30% , lượng nước tưới cũng giảm đi 1 cách đáng kể.
